Czy za długi można iść do więzienia? Poznaj odpowiedź!

O tym, że długi trzeba spłacać ma świadomość praktycznie każdy. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że za zaniechanie spłaty niektórych zadłużeń można trafić do więzienia. Większość z nas kojarzy pozbawienie wolności za karę, która dotyczy popełnienia poważnego przestępstwa – tymczasem może ona dotyczyć także niespłacania długów. I chociaż taki scenariusz może wydarzyć się jedynie w kilku przypadkach, warto mieć na uwadze fakt, że za długi można iść do więzienia, w dodatku nie na kilka miesięcy, a lat. Kancelaria R. Ptak i Wspólnicy od lat reprezentuje osoby fizyczne z całej Polski, które chcą uwolnić się z zadłużenia. Postanowiliśmy przytoczyć sytuacje, w których na dłużników może czekać kara pozbawienia wolności.

Dług w świetle prawa – najważniejsze informacje

Aby lepiej zrozumieć zagadnienie, jakim jest pozbawienie wolności z powodu zadłużenia, warto zapoznać się bliżej z samym terminem „długu” w ujęciu prawnym. W związku z faktem, że pojęcie nie zostało dokładnie zdefiniowane w przepisach prawa, wśród prawników rozumie się je jako świadczenie (działanie bądź zaniechanie) jakie na mocy stosunku zobowiązaniowego wymaga spłaty przez dłużnika na rzecz wierzyciela. Dług ma najczęściej charakter majątkowy, jednak zdarzają się również sytuacje, w których przybiera formę niemajątkową. Przeważnie mówimy o długach w kontekście obowiązków polegających na zapłaceniu wierzycielowi określonej sumy pieniędzy w ustalonym terminie, z naliczaniem odsetek za opóźnienie, a także z możliwością wszczęcia przez wierzyciela stosownego postępowania, zmierzającego do egzekucji jego należności. Mimo że do odzyskiwania długów najczęściej używa się typowych instrumentów cywilno-prawnych, jak egzekucja komornicza poprzedzona wyrokiem sądu, nie oznacza to, że wierzyciele nie mogą sięgnąć także po prawo karne.

Za jakie długi można iść do więzienia?

Dłużnik może trafić do więzienia w szczególnych przypadkach – posiadając określone rodzaje długów. Oznacza to, że jeżeli ma się na koncie dług za brak regulowania kredytu bądź nieuregulowany mandat za jazdę komunikacją miejską bez biletu, można być względnie spokojnym; najpoważniejszą karą w tych przypadkach może być egzekucja komornicza. Istnieją jednak długi, za które rzeczywiście można iść do więzienia. Poniżej przedstawiamy je wszystkie.

• Uchylanie się od obowiązku zapłaty alimentów. Zgodnie z obowiązującym prawem, długi alimentacyjne stanowią przestępstwo, które podlega karze ograniczenia wolności. W przypadku gdy kwota zaległych płatności stanowi równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych bądź gdy dłużnik nie spłaca zobowiązania przez więcej niż 3 miesiące, może on trafić do więzienia na 2 lata. Na ten rodzaj kary narażeni są zwłaszcza Ci, którzy świadomie uchylają się od obowiązku alimentacyjnego, mimo dysponowania środkami pieniężnymi. Więzienia za długi alimentacyjne da się jednak uniknąć; nawet w przypadku występowania problemów finansowych, uregulowanie symbolicznej części zasądzonych alimentów może uchronić od kary pozbawienia wolności.

• Niewywiązywanie się z obowiązków podatkowych. W zależności od okoliczności, także zaległości podatkowe mogą zastać potraktowane jako przestępstwo, za które można trafić do więzienia. W momencie gdy dłużnik świadomie zaniża swoje dochody celem opłacania niższych podatków, jednocześnie działając przy tym na szkodę państwa, grozi mu kara pozbawienia wolności do 12 miesięcy.

• Oszustwa kredytowe i wyłudzanie pożyczek. Pomimo tego, że za samo niespłacanie kredytu dłużnik nie trafia do więzienia, może on zostać pozbawiony wolności w momencie okazania się, że zobowiązanie zostało udzielone w wyniku oszusta czy wyłudzenia. Według obowiązującego prawa, każda osoba, która w celu uzyskania dla siebie bądź kogoś bliskiego kredytu, pożyczki, dotacji czy innego instrumentu płatniczego poświadcza nieprawdę lub nierzetelne dokumenty, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

• Nieregulowanie grzywny. W przypadku gdy dłużnik podlegający karze grzywny nie dokonał jej opłaty, sąd może zasądzić karę zastępczą, jaką stanowi pobyt w areszcie. Trafienie do więzienia za nieopłacenie kary grzywny jest środkiem ostatecznym, w momencie gdy zawiedzie egzekucja komornicza lub wykonywanie prac społecznych.

• Uchylanie się od egzekucji komorniczej. Zgodnie z panującym prawem, dłużnik któremu grozi niewypłacalność bądź upadłość, a który udaremnia bądź uszczupla zaspokojenie wierzycieli poprzez usuwanie, zbywanie, ukrywanie czy niszczenie składników swojego majątku, podlega karze pozbawienia wolności na okres od 3 miesięcy do 5 lat.

Czy za długi idzie się do więzienia? Co mówią przepisy Kodeksu karnego

Jednym z najistotniejszych przepisów, który dotyczy odpowiedzialności karnej za długi jest art. 300 Kodeksu karnego, który określa przestępstwo udaremnienia bądź uszczuplenia egzekucji wierzyciela. Zgodnie z tym przepisem, każda osoba, która w przypadku grożącej jej niewypłacalności bądź upadłości udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela, podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat. Na czym polega owe udaremniane bądź uszczuplanie? Może ono dotyczyć czynności takich jak usuwanie, ukrywanie, zbywanie, niszczenie, darowanie składników swojego majątku. Zalicza się do tego także rzeczywiste lub pozorne obciążanie. Warto mieć świadomość, że 3 lata pozbawienia wolności mają charakter podstawowy. Ci, którzy udaremniają wykonanie orzeczenia sądu (bądź innego organu państwowego) bądź swoimi działaniami wyrządzają szkodę kilku wierzycielom muszą liczyć się z wyższymi karami.

Niespłacona pożyczka a więzienie – czy jest to możliwe?

Jak możemy zauważyć, w aktualnym stanie prawnym możliwe jest więzienie za długi; dotyczy ono jednak określonych przypadków, które zostały przez nas omówione powyżej. Nie każda forma zadłużenia może więc doprowadzić do konsekwencji w postaci więzienia. Wiele osób zastanawia się, czy niespłacona pożyczka może skutkować karą więzienia. Odpowiadamy: nie. Niespłacony kredyt wiąże się z wypowiedzeniem umowy pożyczki lub kredytowej, windykacji, a w dalszej kolejności egzekucji komorniczej – jeżeli dłużnik nie zareaguje na nakaz zapłaty z sądu. Niestety, istnieją pożyczkodawcy, którzy wykorzystują nieświadomość dłużników i składają zawiadomienia na policję o wyłudzeniu pożyczki przez ich klienta; celem takich działań jest wywarcie presji i nakłonienie dłużnika do szybszej zapłaty. W przypadku otrzymania wezwania na policję w tej sprawie, warto zawrzeć współpracę z doświadczonym prawnikiem. Zdarza się bowiem, że w wyniku stresu oraz nieznajomości prawa, osoby posiadające długi przyznawały się, że wyłudziły pożyczkę, kiedy w rzeczywistości nie było takiej sytuacji. Pomoc prawnika jest w takich sytuacjach na wagę złota; postępowanie przed policją ma większe szanse zakończyć się umorzeniem, a sprawa znajdzie swój finał w wyroku wydawanym przez sąd cywilny, nie karny.

Kancelaria R. Ptak i Wspólnicy pomaga osobom zadłużonym zorientować się w kwestii przysługującym ich praw, a także wyznaczyć odpowiednią ścieżkę postępowania, której celem jest uchronienie dłużnika przed odpowiedzialnością karną. Pomagamy przygotować wniosek o upadłość konsumencką, a także wspieramy naszych Klientów na ścieżce wychodzenia z długów w legalny sposób. Podejmujemy się reprezentacji dłużników w sądach oraz przed wierzycielami, na bieżąco monitorując postępy w sprawie. Serdecznie zapraszamy do kontaktu wszystkie osoby, które pragną rozwiązać kwestie długów.

FAQ – PYTANIA I ODPOWIEDZI

#1 Czy można iść do więzienia za długi powstałe w wyniku problemów finansowych?

Osoby, które borykają się z problemami finansowymi, przez co mają kłopot z terminowym regulowaniem zobowiązań, nie muszą martwić się o to, że przez swoje długi trafią do więzienia. Warto mieć świadomość, że kara pozbawienia wolności dotyczy wyjątkowych sytuacji – na przykład gdy próbuje się ukrywać majątek w obliczu egzekucji komorniczej.

#2 Jaka kara grozi za niepłacenie podatków?

Według obecnego prawa, osoby uchylające się od opodatkowania, które nie ujawniają właściwemu organowi podstawy opodatkowania bądź nie składają stosownej deklaracji podlegają karze do 720 stawek dziennych bądź karze pozbawienia wolności – albo obu karom jednocześnie.

#3 Czy za brak spłaty kredytu grozi więzienie?

Trudności ze spłatą kredytu hipotecznego bądź gotówkowego nie są przesłankami do kary pozbawienia wolności – jednak należy mieć wtedy świadomość innych konsekwencji.